بررسی خصوصیات فیزیکی و شیمیایی مارن های سازند میشان در شمال اهواز، جهت کاربرد آن در صنعت آجر سبک

به منظور ارزیابی کیفیت مارن های سازند میشان جهت کاربرد آنها در صنعت آجر سبک، بخشی از این سازند در منطقه ای در 100 کیلومتری شمال شرق اهواز مورد مطالعه قرار گرفت. بررسی های کانی شناسی و زمین شیمی به روش های پراش پرتو ایکس (xrd) و فلورسانس اشع? ایکس (xrf) صورت گرفت. ترکیب کانی شناسی منطقه اغلب دارای کانی های اصلی کوارتز، کلسیت، دولومیت و کانی های فرعی شامل ارتوکلاز، کلریت، و موسکوویت است. ایلیت و مونتموریلونیت که دو کانی از 3 کانی اصلی رس ها است در بعضی از نمونه ها جز کانی های فرعی هستند. کائولینیت نیز در هیچیک از نمونه ها وجود ندارد. sio2، cao ، al2o3، fe2o3 و mgo فراوان ترین اکسیدهای اصلی منطقه بشمار می روند. اکسید های مذکور بر رفتار تکنیکی مواد اولی? آجر تأثیردارند. کانی های ژلنیت، آکرمانیت و لارنیت از کانی های تشکیل شده در آجرهای تولیدی هستند. با توجه به مقایس? ترکیب شیمیایی مارن منطقه با ترکیب شیمیایی مناسب خاک آجرپزی (استاندارد شمار? 1162) ، sio2 و al2o3 کمتر از حد استاندارد، اکسیدهای cao و so3 و شاخص loi بیشتر از حد استاندارد هستند. fe2o3 و mgo در حدود قابل قبولی قرار دارند. به طور کلی می توان گفت که میانگین ترکیب شیمیایی منطقه نزدیک به حد استاندارد است. جهت بررسی خصوصیات فیزیکی و مکانیکی، آزمایشاتی از قبیل پراکندگی انداز? دانه ها، تعیین حدود روانی و خمیری خاک، جذب آب، چگالی کل و مقاومت فشاری صورت گرفت. پراکندگی انداز? دانه ها اغلب در حد سیلت و رس است و بنابراین برای تولید آجر مناسب است. شوره زدگی به غیراز یک نمونه در بقی? آجرها به میزان کم مشاهده شد. حد خمیری نمونه ها اجاز? شکل پذیری و حفظ شکل ایجاد شده را می دهد و برای ساخت آجر مناسب است. به علت مقدار بالای cao رنگ آجرهای تولید شده روشن و یا زرد متمایل به قهوه ای است. در اغلب نمونه ها انبساط بعد از پخت مشاهده شد که به علت میزان بالای کربنات کلسیم و منیزیم می باشد. جذب آب آجرهای تولیدی بر اساس استاندارد ملی ایران برای آجر نما و توکار مناسب است. اغلب آجرهای مارنی ساخته شده به لحاظ مقاومت فشاری برای تولید آجرهای توکار مناسب هستند. تعیین چگالی آجرها نیز گویای سبک تر بودن آنها نسبت به آجرهای معمولی است. به طور کلی می توان گفت منطق? مورد مطالعه به لحاظ کاربرد آن در صنعت آجر سبک در صورت بهره گیری از تمهیدات لازم جهت بهبود کیفیت مواد اولیه قابل استفاده می باشد.